Menopauza popularnie bywa nazywana okresem przekwitania lub klimakterium. Jednak w terminologii medycznej menopauza to ostatnia miesiączka, po której przez co najmniej 12 miesięcy nie pojawia się krwawienie miesiączkowe. Natomiast etapy poprzedzające i następujące po tym wydarzeniu nazywa się klimakterium.

Klimakterium jest więc pojęciem zdecydowanie szerszym. Słowo to pochodzi z greki i oznacza „szczebel w drabinie” oraz „czas krytyczny”, co świetnie opisuje stan, o którym mówimy. W terminologii medycznej klimakterium to etap pomiędzy okresem płodności a niepłodności.

Menopauza również pochodzi od greckich słów: meno – miesiąc, i pauza – zatrzymanie, i oznacza dosłownie ostatnią miesiączkę w cyklu płciowym.

Często o menopauzie mówi się jako o „przemijaniu” czy „utracie kobiecości”, co negatywnie wpływa na samoocenę kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Badania pokazują, że wiele kobiet odczuwa wstyd lub zakłopotanie w związku z takimi określeniami.

Wyróżnia się trzy fazy klimakterium:

  • premenopauza – za­czy­na się ok. 8–10 lat przed me­no­pau­zą, czy­li już na­wet w oko­li­cach 40. Charakterystycznymi objawami są tu zaburzenia miesiączkowania. Cy­kle mogą ule­c skró­ce­niu i men­stru­acja może po­ja­wiać się co trzy ty­go­dnie, u in­nych trwa­ją 40, a na­wet 60 dni. Cza­sem po­wra­ca­ją do nor­mal­nej dłu­go­ści, żeby po­tem zno­wu się wy­dłu­żyć albo skró­cić. Zdarza się, że utrzy­mu­ją się przez 10, 12 i 14 dni. Okres premenopauzalny może trwać 4 lata, a u niektórych kobiet nawet do 10 lat
  • perimenopauza – okres poprzedzający właściwą menopauzę, podczas którego u kobiety obserwuje się zmniejszoną liczbę pęcherzyków jajnikowych. To czas, kie­dy or­ga­nizm przygotowuje się do wy­ga­sza­nia płod­no­ści. Zwy­kle za­czy­na się kil­ka lat przed wy­stą­pie­niem ostat­niej mie­si­ącz­ki, czy­li w oko­li­cy 45.–47. roku ży­cia, i trwa do kil­ku lat, zwy­kle trzech, ta­kże po za­ni­ku mie­si­ącz­ko­wa­nia. Zmie­nia się cha­rak­ter mie­si­ącz­ko­wa­nia – sta­je się rzad­sze i mniej obfite. Pojaw­ia­ją się naj­bar­dziej do­kucz­li­we ob­ja­wy;
  • postmenopauza – etap ten określa się mianem menopauzy właściwej, która ma miejsce w momencie, gdy dochodzi do całkowitego zatrzymania krwawienia miesiączkowego. Ob­ja­wy post­me­no­pau­zy nie są już tak uci­ążli­we, bo zmia­ny nie za­cho­dzą tak gwa­łtow­nie i or­ga­nizm zdo­łał się przy­zwy­cza­ić. Jed­nak niektóre ko­biety na­wet kil­ka lat po usta­niu mie­si­ącz­ko­wa­nia ma wci­ąż po­wra­ca­jące ude­rze­nia go­rąca, problemy ze snem, pa­mi­ęcią bądź kon­cen­tra­cją. Po me­no­pau­zie kobiety mogą ła­twiej za­pa­dać na cho­ro­by prze­wle­kłe.